Astrofotografia

Jak naukowo wyznaczyć gain i offset kamery CCD

qhy8lAstrokamera QHY8L, którą posiadam, to świetny instrument rejestrujący nadlatujące fotony jednak żeby wykorzystać w pełni jej możliwości trzeba ustawić jej dwa podstawowe parametry: gain i offset. Instrukcja obsługi ten temat traktuje bardzo enigmatycznie i trudno z jej pomocą precyzyjnie ustawić te parametry. Grzebiąc w sieci natknąłem się na ciekawe opracowanie Todd-a Benko i Branta Felixa, przetłumaczyłem to i tu wrzuciłem. Być może będzie to pomocne dla posiadaczy tych kamer.

 
Jak naukowo wyznaczyć Gain i Offset kamery CCD

Todd Benko & Brant Felix, 2011

(tłumaczenie Tadeusz Smela)

 

Wielu ludzi spierało się o wartości ustawień gain i offset kamer CCD. Poniższa metoda powinna pomóc wyznaczyć optymalne ustawienia gaina i offsetu dla maksymalizacji wypełnienia pixela CCD. W tym przykładzie użyto Nebulocity do wyznaczenia gain i offset kamery QHY9M.

 

  1. Wyznaczenie stanu pełnej saturacji

 

Potrzebujemy wyznaczyć jaka wartość pixela, wczytana z kamery CCD oznacza, że piksel jest kompletnie pełny. Potrzebujemy źródła światła. Każde źródło będzie dobre. Jasność nie jest ważna ale nie może być ani za ciemne ani za jasne. Jasność tylko determinuje jak długo będzie trwało wypełnienie pixela. Zbyt jasne światło wypełni pixel za szybko, przy zbyt ciemne przedłuży czas wypełniania pixela. W tym przykładzie użyta została żarówka 60W oświetlająca pokój. Teraz trzeba zdjąć pokrywę kamery i skierować ją na sufit ale nie bezpośrednio na źródło światła.

 

Wykonaj następujące kroki:

 

  • Ustaw gain i offset na standardowe minimalne wartości. W tym przykładzie gain=0 offset=100

 

  • Ustaw binning na żądana wartość, w tym przypadku 1x1

 

  • Wykonaj kolejne ekspozycje dla czasów ekspozycji zwiększających się podwójnie i (0.02, 0,04, 0,08, 0,16, 0,32, 0,64, 1,28 … sekund)

 

  • Zczytaj wartości średnie pixeli z całego obrazu

 

  • Powtarzaj te ekspozycje z wydłużanym dwukrotnie czasem ekspozycji aż do uzyskania najwyższej wartości

 

  • wartość najwyższa oznacza osiągnięcie wypełnienia pixela

 

Ekspozycja

Wartość średnia

0,02

8873

0,03

19438

0,08

24760

0,16

37585

0,32

58804

0,64

59144

1,28

59139

2,56

56131

5,12

56136

 

W tym przypadku osiągnęliśmy ten efekt przy czasie 0,64 sekundy.

 

 

2. Wyznaczenie wzmocnienia dla osiągnięcia wartości 65535 przy pełnym wypełnieniu pixela.

W poprzednim kroku wyznaczyliśmy oświetlenie i czas ekspozycji potrzebny do wypełnienia pixela. Teraz musimy wyznaczyć gain (wzmocnienie) dla którego wypełniony pixel powoduje maksymalną głębie bitową. Dla 16 bitowego przetwornika analogowo – cyfrowego jest to wartość 65535.

Należy wykonać następujące kroki:

 

  • Ustaw czas ekspozycji na wartość wyznaczona w poprzednim kroku, w tym przypadku 0,64s

  • Rejestruj obrazy z tego samego źródła światła zwiększając wartość gain o 2 w każdym kroku, zapisuj wartości średnie pixeli z całego obrazu

  • Powtarzaj rejestracje aż uzyskasz wartość 65535. Zwróć teraz uwagę na wartość minimum i maximum. Czasami wartość średnia może nie osiągnąć 65535 z powodu zimnych pixeli. Jeżeli wartość minimum osiągnie 65535 – zapisz to jako wartość średnią.

  • Został wyznaczony gain przy którym osiągnięto 65535, w tym przykładzie jest to 14

 

Ekspozycja 0.64sec

Gain

2(3%)

4 (6%)

6 (9%)

8 (12%)

10 (15%)

12 (19%)

14 (22%)

16 (25%)

18 (28%)

Wart.śr.

55942

57429

58334

60679

62377

64242

65535

65535

65535

 

 

3. Wyznaczenie wartości OFFSET

 

Teraz używając wcześniej wyznaczoną wartość GAIN musimy wyznaczyć wartość OFFSET.

W tej procedurze będziemy wykonywali klatki BIAS, zwiększając wartość offset i zapisując wartości średnie.

Należy wykonać następujące kroki:

Załóż pokrywę na kamerę

Ustaw czas ekspozycji na najkrótszy możliwy czas. W tym przykładzie ustawiono czas 0.001s.

Jeśli posiadasz system chłodzenia – wyłącz go. Ustawienia dla niższych temperatur będzie wykonane w dalszej części procedury

Rejestruj klatki, zwiększając offset o 2 w każdej klatce. Zapisz wartości minimalne, średnie i maksymalne dla każdej klatki.

Powtarzaj rejestrację klatek tak długo aż uzyskasz wartość średnią w okolicach 1000

Włącz układ chłodzenia i powtórz całą procedurę dla zmniejszonych temperatur

 

 

 

.001sec -closed

Gain 14(22%) Temp 24C

 

Offset

100

102

104

106

108

110

112

114

min

0

0

0

0

160

431

727

981

śr

0

0

0

29

284

549

838

1092

max

0

0

111

369

658

889

1194

1482

 

 

Gain 14(22%) Temp 0C

Offset

100

102

104

106

108

110

112

114

min

0

0

0

0

123

389

684

980

śr

0

0

0

0

245

508

795

1050

max

0

0

0

0

792

1143

908

1362

 

Gain 14(22%) Temp -15C

Offset

100

102

104

106

108

110

112

114

min

0

0

0

0

125

385

685

937

śr

0

0

0

0

252

497

805

1059

max

0

0

0

0

404

1085

1169

1316

 

Wyznacz wartość offset przy której wartość pixela znajduje się w zakresie pomiedzy 500 a 1000. W tym przykładzie wybrano wartość 112

(w oryginale jest troszkę inaczej ale brzmi to dla mnie dziwnie „Determine an offset value where the lowest temperature will reasonably report a value between 500-1000 for all temperatures. In this example an offset of 112 was chosen.)

 

 

4. Ponowne oszacowanie wartości GAIN I OFFSET

 

Wartości gain i offset maja na siebie wpływ. Dla zoptymalizowania tych parametrów trzeba wrócić i ponownie oszacować wartość gain dla wyznaczonego offsetu.

Używając wartości offset wyznaczonej w poprzednim kroku wykonaj procedurę wyznaczenia GAIN jeszcze raz.

 

  • Ustaw czas ekspozycji na czas wyznaczony na samym początku (w tym przypadku 0,64s)

  • Ustaw offset na wartość wyznaczona w poprzednim kroku

  • Wykonaj ekspozycje z tego samego źródła światła zwiększając parametr GAIN o 2 w każdej ekspozycji

  • Zapisz wartości średnie dla każdej klatki

  • Powtarzaj ekspozycje aż wartość średnia pixela osiągnie wartość 65535. Zwróć uwagę na wartość minimalna i maksymalną. Czasami wartość średnia nie osiągnie 65535 z powodu zimnych pixeli. Jeżeli wartość minimalna osiągnie 65535 zapisz to jako wartość średnią.

  • Prawidłowy gain to ten przy którym osiągnięto lub zbliżono się do wartości 65535. W naszym przykładzie jest to 8.

 

Ekspozycja 0.64sec, Offset 112

Gain

2(3%)

4 (6%)

6 (9%)

8 (12%)

10 (15%)

12 (19%)

14 (22%)

16 (25%)

18 (28%)

Wart.śr.

61644

63284

65016

65479

65535

65535

65535

65535

65535

 

Teraz pobawimy się troche matematyką i optymalizacją.

Gain =8 (12%) powoduje wypełnienie pixela.

Gdy zbliżamy się do wypełnienia pixela , liniowość konwertera analogowo-cyfrowego zmniejsza się na górnym końcu. Naszym celem jest redukcja efektu nieliniowego wypełniania pixela. Aby to poprawić, zwiększymy lekko gain. To spowoduje, że wartości piksela będą w liniowym zakresie pracy przetwornika analogowo cyfrowego.

W tym przypadku zwiększymy gain o 5%. W uproszczeniu – wartość 65535 uzyskamy gdy pixel będzie wypełniony w 95%.

W naszym przykładzie możemy przyjąć że optymalną wartością parametru GAIN będzie 12% + 5% = 17% - gain=11

 

Optymalne ustawienia uzyskane po tej procedurze to: GAIN=11, OFFSET=112